Sáng 31.10,ảngNambáocáogìvớiBộphim nguyệt ca hành Văn phòng UBND tỉnh Quảng Nam cho biết UBND tỉnh đã có công văn gửi Bộ VH-TT-DL cung cấp các thông tin liên quan đến tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay.
Theo UBND tỉnh Quảng Nam, khu đền tháp Mỹ Sơn hiện do Ban quản lý (BQL) Di sản văn hóa Mỹ Sơn thuộc UBND H.Duy Xuyên quản lý và phát huy giá trị. Từ khi thành lập (năm 1995) đến nay, BQL Di sản văn hóa Mỹ Sơn chưa phát hiện hay quản lý tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay.
Thông tin này cũng từng được đại diện BQL Di sản văn hóa Mỹ Sơn chia sẻ, khi Thanh Niên đặt vấn đề về nguồn gốc bức tượng đồng trước đó.
Mỹ Sơn chưa quản lý tượng đồng Nữ thần Durga
Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Công Khiết, Phó giám đốc BQL Di sản văn hóa Mỹ Sơn, cho biết tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay chưa từng được phát hiện, bảo quản tại Mỹ Sơn. Vì vậy, khi thông tin bức tượng bị đánh cắp ở Mỹ Sơn được công bố, nhiều người không khỏi bất ngờ.
Ông Khiết cho hay, diện tích rừng ở Mỹ Sơn rất rộng, hiện vật được phát hiện không chỉ nằm ở khu chính mà trải dài nhiều nơi, không loại trừ khả năng người dân đi rà phế liệu, rà phá bom mìn phát hiện đem bán...
Trong công văn của UBND tỉnh Quảng Nam vừa báo cáo Bộ VH-TT-DL, nguồn gốc bức tượng cũng được nhìn nhận tương tự.
Cụ thể, theo đánh giá ban đầu, những năm sau chiến tranh, nhiều người dân xung quanh khu đền tháp Mỹ Sơn đã vào khu vực rừng Mỹ Sơn để tìm kiếm phế liệu. Do đó, có thể tượng đồng Nữ thần Durga bị thất lạc trong khu vực rừng Mỹ Sơn từ sau chiến tranh và nằm ngoài vùng lõi di tích (diện tích 32 ha) do BQL Di sản văn hóa Mỹ Sơn quản lý, sau đó được người dân phát hiện và bán trái phép cho những người chuyên mua bán cổ vật.
Theo UBND tỉnh Quảng Nam, hiện trên địa bàn tỉnh có 3 bảo vật quốc gia, trong đó BQL Di sản văn hóa Mỹ Sơn đang lưu giữ, bảo quản 2 bảo vật gồm Đài thờ Mỹ Sơn A10 và tượng Ekhamukhalinga.
Những năm qua, UBND tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo các cơ quan liên quan xây dựng, triển khai các phương án và thực hiện tốt công tác bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị của các bảo vật quốc gia.
Trước đó, Bộ VH-TT-DL đã có công văn gửi UBND tỉnh Quảng Nam về việc tiếp nhận cổ vật tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay và đề nghị làm rõ các thông tin liên quan đến bức tượng này.
Theo Bộ VH-TT-DL, việc để mất cắp và buôn bán trái phép cổ vật có giá trị trong di tích là rất đáng tiếc, thể hiện công tác quản lý di sản văn hóa còn chưa thực sự chặt chẽ.
Để có thông tin xác định rõ địa điểm, thời gian cổ vật bị đánh cắp, đào bới bất hợp pháp và buôn bán ra khỏi địa phương trong năm 2008, Bộ VH-TT-DL đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam chỉ đạo các cơ quan chức năng cung cấp, làm rõ các thông tin liên quan đến việc tượng đồng Nữ thần Durga bị đánh cắp tại địa phương.
Theo đó, Bộ VH-TT-DL đề nghị cung cấp thông tin liên quan đến việc trộm cắp cổ vật, đào bới trái phép (thời gian, địa điểm phát hiện cổ vật bị trộm cắp hoặc địa điểm đào bới, khảo cổ bất hợp pháp); hình ảnh hiện trạng địa điểm khi phát hiện cổ vật bị trộm cắp hoặc địa điểm phát hiện đào bới, khảo cổ bất hợp pháp; các biện pháp đã thực hiện nhằm tìm kiếm cổ vật này sau khi phát hiện bị trộm cắp hoặc đào bới trái phép...
Ngoài ra, cần có thông tin liên quan đến tượng đồng Nữ thần Durga: địa điểm của di tích và vị trí bức tượng trước khi bị đánh cắp; ảnh tư liệu về di tích và vị trí đặt tượng trong di tích kèm các hồ sơ, tài liệu khoa học liên quan chứng minh hiện vật thuộc sở hữu di tích công bố trước khi bị đánh cắp; miêu tả địa điểm di tích phát hiện mất trộm, khai quật trái phép và nội dung giá trị của bức tượng trong hệ thống tượng liên quan trong không gian của di tích...
Bộ VH-TT-DL cho rằng, trên cơ sở những thông tin cụ thể được UBND tỉnh Quảng Nam cung cấp, Bộ sẽ xem xét, đề xuất phương án nơi tiếp nhận phù hợp bảo đảm giá trị cổ vật tượng đồng Nữ thần Durga được bảo vệ và phát huy tốt nhất theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.
Trong công văn báo cáo, UBND tỉnh Quảng Nam khẳng định Durga là một nữ thần đặc biệt, có dấu ấn sâu đậm trong đời sống tinh thần của các tín đồ Hindu và được tôn thờ như biểu tượng của lực lượng siêu nhiên, thánh thiện, vị nữ thần diệt trừ và chiến thắng cái ác, được xem là biểu tượng của tình yêu tinh khiết, lòng dũng cảm và ánh sáng...
Nếu tượng đồng Nữ thần Durga được trưng bày, giới thiệu tại Khu đền tháp Mỹ Sơn sẽ góp phần thu hút du khách đến với di sản văn hóa thế giới này. Vì vậy, UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị Bộ VH-TT-DL quan tâm, tạo điều kiện để tỉnh được tiếp nhận hiện vật tượng đồng Nữ thần Durga.
Như Thanh Niênđã thông tin, giữa tháng 9, Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đã tiếp nhận bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay niên đại từ thế kỷ 7, chiều dài khoảng 2 m, nặng khoảng 250 kg từ gia đình của nhà buôn cổ vật người Anh Douglas Latchford.
Đây là thành quả sau thời gian dài điều tra của Văn phòng Cục Điều tra an ninh nội địa Mỹ (HSI) đối với nhà buôn Douglas Latchford trong nỗ lực chống buôn bán bất hợp pháp các cổ vật, cùng sự phối hợp tích cực giữa HSI với Cảnh sát London (Anh) để trao trả cổ vật cho quốc gia bị đánh cắp.
Bức tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay được UNESCO công nhận là di sản thế giới, xác định bị đánh cắp vào năm 2008 tại khu di tích Mỹ Sơn.